بسم الله الرحمن الرحیم
سلام علیکم و رحمة الله. حتما شما هم دیدین کسانی رو که به کوچکترین مقامی که برسن رگ خودخواهی شون باد میکنه و منم منم هاشون شروع میشه!
خود ماهم گاهی ممکنه همینطوری بشیم و در اثر یک اتفاق خوب که برامون میفته منم منم کنیم و پیش خودمون بگیم عجب شانسی دارم من!
یا مثلا تو یه مسابقه ورزشی وقتی گل میزنیم یا تو گرفتن نمره واحد دانشگاه و...
این رفتاری هستش که از آن با عنوان خودخواهی یا غرور و تکبر یاد میشه. خدا و ائمه(علیهم السلام) هم به این موضوع توجه داشته اند و در این باره در قرآن و احادیث سخنانی آمده که خیلی توی رفتار حسنه انسان تاثیر میذاره.
از همین رو هم امام علی مرتضی(علیه السلام) میفرمایند:
فاعتَبِرُوا بما کانَ مِن فِعلِ اللّه بإبلیسَ ، إذ أحبَطَ عَمَلَهُ الطَّویلَ وجَهدَهُ الجَهیدَ ... عن کِبْرِ ساعَةٍ واحِدَةٍ ! فمَن ذا بَعدَ إبلیسَ یَسلَمُ علَى اللّه بمثلِ مَعصیَتِهِ ؟!
از کارى که خدا با ابلیس کرد درس گیرید . هنگامی که به خاطر لحظهاى تکبر کار طولانى و کوشش طاقت فرساى (عبادت) ... او را باطل کرد! پس ، بعد از ابلیس (با آن همه مقامى که داشت) کیست که با گناهی مانند مانند گناه او(تکبر) از خشم و کیفر خداوند در امان باشد؟
(نهج البلاغه/خ192)
ابلیس کسی بود که هزاران سال عبادت خدا را میکرد وکارش به جایی رسیده بود که به فرشته ها درس توحید و خداشناسی میداد!
ولی فرشتگان که تکبر نداشتند در برابر فرمان خدا تسلیم شدند و به ارزش آفرینش خدا به مخلوق او به نشانه خشوع و بی ارزشی در برابر خدا سر سجده فرود آوردند ولی شیطان دچار تکبر شد و خودش رو از فرشته ها بالا تر دونست و باخودش گفت: اون ها فرشته اند که سجده میکنند من که از اونها بالاترم؟ همین تکبر اون رو جهنمی کردش.
همینطور ذات اقدس خدا توی قرآن میفرماید:
لا جَرَمَ أنَّ اللهَ یَعلمُ ما یُسِرّونَ وَما یُعلِنون. إنَّهُ لایُحِبُّ المُستَکبِرین!
قطعاً خداوند از آنچه(مشرکان) پنهان می‌دارند و آنچه آشکار می‌سازند با خبر است؛ او مستکبران را دوست نمی‌دارد!(چون مشرکان خود را بالاتر از این میدانستند که به آیین اسلام در آیند!)
(النحل/23)
پس هروقت احساس کردیم دارد در قلبمان حس غرور و خود خواهی به وجود می آید سریعا یادخدا را کنیم و با خود بگوییم که این خوبی که به من رسیده از خداست.(1) هیچکسی از خدا بالاتر و بهتر در هیچ صفتی نیست که بخواهد به آن صفت خودش فخر بفروشد چون بدون شک از جانب خداست. تکبر میتونه باعث بشه که شخص نسبت به پایین دستش زور گویی و ظلم کنه.(2)برای همین هم در روایات تاکید فراوانی شده که صفت زشت تکبر از انسان زدوده بشه. ان شاءالله که هم من و هم شما عامل به این توصیه ها بشویم. ان شاءالله.
مطلب باید مفصل تر می بود ولی بنظر میاد همین کافی باشه.
عزیزانی که مطالب رو میخونن اگه سوال یا شبهه ای دارند حتماً مطرح کنند پاسخ داده می شود ان شاءالله. والسلام علیکم ورحمةالله و برکاته.
پانویس:
1) پیامبران الهی هم هنگامی که نزدیک بود غرور وجودشان را بگیرد میگفتند: هذا من فضل ربی.
در داستان تخت سلیمان(علیه السلام)هم آمده که پس از آنکه تخت بلقیس را خواست و نزد او آمد گفت هذا من فضل ربی. (سورة النمل/38و39و40)
2) برای همین هم صفت تکبر فقط مخصوص خداست و کس دیگه ای نباید اون رو داشته باشه چون خدا در عین متکبر بودن رحمان و رحیم(مهربان و بخشنده در دنیا و آخرت) هم هست و در نتیجه ظلم نمیکنه. ولی نفس عماره به انسان اجازه نمیده که صفات رحمان و رحیم رو در کنار تکبر داشته باشه مگر اینکه خوبی ای را که به او رسیده رو به خدا نسبت بده.
- ۹۲/۱۱/۲۵